استفاده از شیردوش در کاهش استرس به دام

استفاده از ابزارهای جدید در تولید مواد و محصولات لبنیاتی تاثیر بسزایی در افزایش کیفیت و حفظ بهداشت مواد تولیدی خواهد داشت. دستگاه های مختلف در تهیه این مواد تاثیر گذارند که از آنجمله می توان به موارد زیر اشاره کرد :

دستگاه های تولید مواد غذایی : مواد غذایی مناسب از مهمترین شرایط برای تولید شیر مناسب توسط دام ها می باشد. از این رو مواد غذایی مورد مصرف دام علاوه بر علوفه ی مصرفی باید به صورت پلت های مخصوصی نیز به دام داده شود تا دام بتواند ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز خود را به راحتی مهیا کند.

این دستگاه ها شامل انواع ماشین های خط تولید جیره ی غذایی مثل اسیاب ، بالابر و میکسر می باشند.

دستگاه های شیردوشی : شیردوش ها ازجمله ابزارهای بسیار مهم در تهیه ی شیر دام می باشند. در سالهای نه چندان دور، عدم دسترسی به شیردوشها استاندارد سبب افزایش نیاز به نیروی کار و هزینه های ناشی از آن داشت. از سویی دیگر با توجه به اینکه شیردوشی با دست انجام میگرفت، امکان ورود الودگی به شیر بسیار بالا بود . همچنین در این مواقع عفونت در پستانهای شیر بیشتر از پیش دیده میشد.

اما در جهان امروز ، شیردوش ها اتوماتکی و دستگاه توانسته اند سرعت شیردوشی از دام هارا به مقدار قابل توجهی افزایش داده و علاوه بر آن شرایط را برای سالم نگهداشتن دام و شیردهی بهتر فراهم میکنند. در برخی از مدل ها همچون شیردوش گاو ، امکان شیردوشی از چندین گاو به صورت همزمان وجود دارد. تمام فرایند شیردوشی به صورت کاملا اتوماتیک انجام گرفته و کاربر فقط لاینرهای را به پستان گاو متصل میکند. دستگاه نیز برخلاف تصور عمومی عملکردی مکشی ندارد. بلکه شیردوش های اتوماتیک برقی عملکردشان بر اساس سیستم نبضی می باشد. در نتیجه استرسی به دام وارد نشده و در صورت کم شدن شیر ورودی ، دستگاه به صورت اتوماتیک شیردوشی را متوقف میکند. شیردوشی های دستی نیز از همین روش استفاده می کنند با این تفاوت که در انها پس از کم شدن میزان شیر ورودی خود کاربر باید اقدام به قطع شیردوشی کند. این نوع از شیردوشها به وسیله ی دستگیره ی موجود و با استفاده از روشی مخصوص شیر دوشی را انجام میدهند .

شیردوشی در سایر دام ها نیز به همین شیوه صورت گرفته و از نظر نوع دام تفاوتی در این قسمت وجود ندارد.

دستگاه های حمل شیر : در حوزه ی حمل و نگهداری از شیر نیز دستگاه های مخصوصی وجود دارد. بیدون ها ، تانکر های حمل شیر به صورت اختصاصی برای جابجایی مواد لبنی ساخته میشوند. از سویی دیگر برای نگهداری صحیح شیر در کارگاه ها و مغازه های فروش مواد لبنی ، از ابزارهایی به نام شیرسردکن استفاده میشود که میتواند میزان شیر موجود در داخل مخزن را به خوبی گرم کند.

دستگاه های تولید مواد لبنی : پس از ورود مواد لبنی به داخل سالن های تولید مواد لبنی ، این مواد در فاز های مختلف وارد خط تولید مواد لبنی میشود . در یک طرف شیر چربی گیری شده و مواد کم چرب تولید میشود و چربی به عنوان خامه اخذ می شود . در سمتی دیگر شیر به ماست تبدیل شده و از ماست کره و دوغ اخذ میشود. 

چگونه در خانه خامه درست کنیم ؟

یکی از مواد لبنی که به صورت گسترده ای در تولید شیرینی جات و کیک ها کاربرد دارد خامه می باشد. خامه در اصل همان چربی شیر می باشد که طی فرایندی از شیر جدا میشود . البته خامه های قنادی که برای تزئین شیرینی و کیک مورد استفاده قرار میگیرند طی فرایندهای مخصوصی فراوری نیز میشوند تا حالت پف مانند و ترد به خود بگیرند.

خامه همینطور در وعده های صبحانه و یا در داخل غذاهای مختلف نیز استفاده میشود. این نوع خامه همان خامه ای است که به صورت مستقیم از شیر گرفته میشود . در این مقاله روش استفاده از دستگاه خامه گیر خانگی را اموزش خواهیم داد.

دستگاه خامه گیر که به دستگاه سپراتور نیز مشهور می باشد دستگاهی به منظور جداسازی چربی شیر می باشد. این دستگاه با استفاده از نیروی گریز از مرکز و استفاده از پیاله هایی مخصوص سنگینی شیر را جدا میکند. در این دستگاه پس از قرار گرفتن شیر در داخل مخزن دستگاه ، شیر ارام ارام وارد سپراتور می شود .در این بخش با توجه به تنظیم اپراتور درصد مشخصی از چربی شیر گرفته میشود . این مورد با تنظیم پیاله های مخصوص دستگاه امکان پذیر می باشد. پس از این امر شیر از یک خروجی و خامه ی گرفته شده از خروجی دیگر خارج می شوند. بدین ترتیب عملیات جداسازی اتفاق می افتد.

اما در این بین توجه به برخی نکات بسیار مهم است :

- دمای شیر باید در حدود 50 تا 40 درجه سانتیگرارد باشد. این مورد امکان جداسازی کامل چربی را فراهم کرده و در اصطلاح راندمان دستگاه افزایش پیدا میکند.

- بدنه دستگاه و تمامی ادوات قسمت جداسازی باید از الومینویم و یا استیل ضدزنگ نگیر تولید شوند. این مورد شامل تمامی قسمتهایی که ارتباط مستقیم با مواد لبنی دارند میشود. چرا که به دلیل ارتباط مداوم بین بدنه با هوا و رطوبت امکان زنگ زدگی دستگاه بسیار بالا می رود و در نتیجه اسیب جدی هم به طول عمر دستگاه و هم به بهداشت و کیفیت مواد غذایی وارد خواهد شد.

بدنه خارجی دستگاه میتواند از گالوانیزه یا فلز با روکش ضدزنگ نیز تولید شود . در این مورد اگر بدنه از استیل تولید شود طول عمر دستگاه افزایش خواهد داشت .

خامه گیر برقی یا دستی :

دو نوع خامه گیر برای استفاده در منزل داریم ، یک نوع خامه گیر های برقی و اتوماتیک می باشند که ظرفیت محدودی دارند. در این نوع خامه گیر هاکاربر کافی از مخزن را پر کرده ، پیاله های دستگاه را تنظیم کند و منتظر خامه گیری بماند . در نمونه های دستی که به انها چرخ شیر نیز می گویند شرایط فرق می کند. در این نمونه ها عملیات خامه گیری همراه با چرخاندن اهرم مخصوص دستگاه خواهد بود . به همین دلیل است که به این دستگاه چرخ شیر گفته میشود .

این نوع از دستگاه ها بیشتر برای مکانهایی که فاقد نیروی برق هستند همچون مراکز عشایری و ... مناسب می باشند.

از دیگر موارد مهم در انتخاب خامه گیر برای خانه ها ، ظرفیت خامه گیر می باشد . ظرفیت این دستگاه ها با توجه به میزان تولید خامه در هر 1 ساعت سنجیده میشود . برای مثال خامه گیر 150 لیتری توانایی تولید 150 لیتر خامه در یک ساعت را دارد.

البته باید به این مورد توجه کرد که این نوع خامه گیری در بهترین شرایط بموقوع می پیوندد و اگر میزان چربی شیر مناسب نباشد میزان خامه استخراج شده نیز کم خواهد بود.