اهمیت استفاده از شیردوش در افزایش کیفیت شیرتولیدی دام

یکی از مهمترین مواردی که در تولید مواد لبنی ارزش دارد استفاده از تجهیزات مخصوص برای اینکار می باشد. این تجهیزات از چند جنبه در تولید شیر تاثیر گذار هستند :

- جلوگیری از کاهش شیر تولید

- افزایش بهداشت شیر

مورد اول ، جلوگیری از کاهش شیر تولیدی :

وقتی دام دچار استرس میشود، میزان شیر تولیدی توسط آن کاهش می یابد. عوامل مختلفی در افزایش استرس تاثیر گذار هستند. از جمله ی این عوامل می توان به سروصدای زیاد ، شیردوشی نامناسب ، تغذیه نامناسب ، بیماری و ... اشاره کرد.

- سروصدای زیاد :

درصورتی که صدا در داخل سالن پرورش بالا باشد و یا بیرون از سالن سروصدای زیادی باشد، امکان وارد شدن استرس به دام بسیار بالا میرود و در نتیجه به صورت مستقیمی در کاهش شیردهی دام تاثیر گذار خواهد بود.

- شیردوشی نامناسب :

استفاده از شیردوش ها تاثیر بسیاری در میزان شیردوشیده شده و هزینه های ناشی از ان دارد. میزان شیر دوشیده شده به عوامل مختلف بستگی دارد :

شیردوش ها اولا فشار وارد شده به پستان دام را کاهش می دهند. این فشار به صورت مکشی نبوده و نبضی است، وقتی فشار به پستان وارد میشود ، با توجه به اینکه فشار به اندازه ای مشخص و با ریتمی مناسب می باشد ، مشکلی برای ان ایجاد نخواهد شد.

شیردوش مکش نمیکند و از این رو اسیبی به دام وارد نمیشود .

خرید شیردوش گوسفند به دو نوع دستی و اتوماتیک امکان پذیر می باشد. نمونه ی دستی ، با استفاده از یک اهرم مخصوص که دارد عمل نبضی را انجام داده و شیردوشی انجام میشود. در این نوع هم دستگاه دارای لاینز های مخصوصی است که لاینر برای هر دام متفاوت می باشد.

نمونه ی اتوماتیک امکان شیردوشی با نیروی برق را فراهم میکند. استفاده از این نوع دستگاه برای شیردوشی همزمان از چند گوسفند نیز مناسب می باشد و از سویی دیگر به دلیل صدای کم استرسی به دام وارد نمیشود.

استفاده از شیردوش های اتوماتیک نیاز به اپراتور را رفع کرده و از هزینه های جاری نیز می کاهد . این نوع از دستگاه های در نمونه های یک دوش تا 3 دوش به صورت عمومی عرضه میشوند و نمونه های اتوماتیک بزرگی هم وجود دارند که امکان دوشیدن شیر برای تعداد زیادی از دام ها را فراهم میکنند.

- تغذیه نامناسب

تغذیه از جمله مواردی می باشد که تنظیم نبودن درصد مواد داخل آن سبب کاهش حتمی شیر خواهد شد. مواردی که پیش تر گفته شد بیشتر بعد خارج از بدن دام را در نظر دارد که به راحتی با کمی دقت امکان رفع شدن انها وجود دارد. اما در مورد تغذیه اگر تغذیه نادرست باشد امکان مشکل دار شدن سیستم تولید شیر دام برای مدتی طولانی امکان پذیر است که در این صورت زیان زیادی به دامدار وارد خواهد شد. بنابراین سعی شود در چنین مواردی از جیره های مخصوص و یک برنامه ی غذایی مشخص استفاده شود تا مشکلی از این نظر برای تولید کننده ایجاد نشود .

بیماری :

برخی از داروها زمانی که برای دامی تجویز میشوند ، در دوره ی زمانیی مشخصی امکان مصرف شیر را ممنوع می کنند. از این رو توجه ویژه ای به سلامت دام داشته باشید و به موقع اقدام به بررسی و درمان ان کنید تا چنین مشکلاتی ایجاد نشود.

انواع کره گیر و نحوه عملکرد آنها

کره گیر ها ابزارهایی مخصوص برای تولید کره می باشند که در نمونه هایی مختلف از خانگی تا صنعتی قابل استفاده در بازار هستند. این نوع از سیستم ها به دو نوع در بازار موجود هستند ، یکی از آنها امکان کره گیری از ماست را داشته و دیگری امکان کره گیری از شیر را دارد. دستگاه کره گیری از شیر دستگاه تماما مکانیزه بوده که بیشتر برای استفاده در کارخانجات مناسب می باشد.

کره گیر هایی که امکان کره گیری از ماست را دارند برای استفاده در خانه نیز بسیار مناسب می باشند. استفاده از این نوع دستگاه ها بخصوص به دلیل داشتن سیستم های عملکرد ساده و سریع بسیار طرفدار پیدا کرده است.

این دستگاه ها دارای یک چرخاننده ی ساده می باشند که با چرخیدن عمل همزنی را با سرعتی یکنواخت انجام میدهند. در سال های بسیار دور برای کره گیری از دستگاه هایی سنتی به نام مشک کره گیری استفاده میشد. این نوع از دستگاه ها از پوست بز ساخته میشد. پوس کامل بز درسته قطع میشد و طرفین ان دوخته میشد. سپس این طرفین دور تا دورش به چوبی بسته میشد. این چوب سپس توسط اپراتور چرخانده میشد و بدین ترتیب عمل چرخش و همزنی در مایع انجام میشد.

کره گیر باید دارای بدنه ای باشد که امکان زنگ زدگی نداشته باشد . به دلیل اینکه قسمت داخلی به صورت مستقیمی با مواد لبنی در رابطه می باشد، از این جهت کیفیت بدنه ی داخلی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد .

کره گیر های خانگی در مدل های مختلفی اعم از کره گیر بالازن و کره گیر پایین زن موجود می باشند. در کره گیر بالازن ، چرخاننده در بالا قرار داد و در پایین زن چرخاننده در پایین

در کره گیر های پایین زن میزان بهره وری بر روی کاغذ بیشتر است چرا که از قسمت زیرین این چرخش وجود دارد. به طور کلی تفاوت عمده ای در عملکرد این دو نوع کره گیر وجود ندارد و کیفیت خروجی بیشتر به نوع موتور و کیفیت ساخت دستگاه بستگی دارد.

استفاده از دستگاه های پایین زن در کارگاه های لبنیاتی نیز مرسوم می باشد. دستگاه ها 200 لیتری و 300 لیتری بیشتر برای استفاده از