پاتیل پخت شیر چه کاربردی دارد؟

پاتیل پخت شیر چه کاربردی دارد؟

پاتیل پخت شیر یکی از تجهیزات مهم در صنایع لبنی است. این پاتیل ها برای گرم کردن شیر خام و از بین بردن میکروب ها و مواد مضر موجود در آن استفاده می شوند. پخت شیر یک فرآیند ضروری برای تولید محصولات لبنی مانند شیر پاستوریزه، شیر تغلیظ شده، شیر خشک و... است.

پاتیل های پخت شیر در انواع مختلفی از جمله پاتیل های حرارت مستقیم، پاتیل های حرارت غیر مستقیم و پاتیل های بخار تولید می شوند. پاتیل های حرارت مستقیم با قرار دادن شیر در معرض مستقیم شعله یا حرارت کار می کنند. پاتیل های حرارت غیر مستقیم با قرار دادن شیر در یک محفظه جداگانه و گرم کردن محفظه با آب یا بخار کار می کنند. پاتیل های بخار با استفاده از بخار برای گرم کردن شیر کار می کنند.

کاربردهای پاتیل پخت شیر عبارتند از:

پاتیل های پخت شیر از مزیت های مختلفی برخوردار هستند که در ادامه به توضیح آنها پرداخته شده است.

پاستوریزاسیون شیر: 

پاستوریزاسیون فرآیندی است که در آن شیر خام در دمای 72 درجه سانتیگراد به مدت 15 ثانیه یا در دمای 63 درجه سانتیگراد به مدت 30 دقیقه گرم می شود تا میکروب های مضر موجود در آن از بین بروند.

تغلیظ شیر:

تغلیظ شیر فرآیندی است که در آن شیر خام با کاهش رطوبت آن به نسبت 2 به 1 یا 3 به 1 غلیظ می شود.

خشک کردن شیر:

خشک کردن شیر فرآیندی است که در آن شیر غلیظ شده با تبخیر آب از آن به پودر شیر تبدیل می شود.

علاوه بر کاربردهای ذکر شده، پاتیل های پخت شیر در صنایع دیگر نیز کاربرد دارند. به عنوان مثال، از این پاتیل ها برای گرم کردن آب، روغن و سایر مایعات نیز استفاده می شود.

در هنگام انتخاب پاتیل پخت شیر باید به عوامل مختلفی از جمله ظرفیت پاتیل، نوع حرارت، جنس پاتیل و قیمت پاتیل توجه داشته باشید.

خرید شیر سردکن

زمانی که شیر از دام دوشیده میشود، دمایی نزدیک به دمای بدن دام دارد که در حدود 35 درجه میباشد، در صورتی که این دما در مدت زمانی کوتاه کاسته نشود، امکان بوجود آمدن انواع باکتری های خطرناک و مضر در داخل این شیرها بوجود می آید. برای مثال شما شیر را از دام میدوشید و ان را به حمل کننده ی شیر تحویل می دهید، سپس این شیر دوشیده شده به مغازه منتقل میشود.

اگر این شیر به همین صورت برای چند ساعت در دمایی متوسط و نه خیلی سخت نگهداری شود و سپس در داخل یخچال های صنعتی قرار داده شده و یا به سالن های تولیدی مواد لبنی دیگر منتقل شود، امکان فاسد شدن و یا ایجاد باکتری های مضر در داخل ان بسیار زیاد خواهد بود.

در نتیجه دمای شیر دوشیده شده باید کاهش پیدا کند. بدین منظور از دستگاه هایی مخصوص به نام شیرسردکن برای کاهش دما و ثابت نگهداشتن شیر در آن دما استفاده میشود.

شیرسردکن ها دارای مخزن و سیستم سرمایشی مخصوصی می باشند. شیر در داخل مخزن ریخته میشود و مخزن با استفاده از سیستم سرمایشی ای که دارد اقدام به خنک سازی شیر میکند. پس از خنک سازی شیر ، ترموستات دمای تنظیم شده توسط کاربر را اعمال کرده و شیر را در همان دما نگه میدارد.

شاید بتوان گفت که یکی از مهمترین اقدامات شیرسردکن ها ثابت نگهداشتن دمای شیر می باشد.

همچنین این دستگاه های دارای موتور گیربکس دار مخصوصی می باشند که به صورت مداوم چرخیده و شیر را خنک نگه میدارد.

به طور کلی با خرید شیرسردکن ابزاری بسیار مفید و البته ضروری برای استفاده در مغازه های لبنیاتی و کارگاه های لبنیاتی خواهید داشت. نمونه های مدرن این دستگاه ها توانایی خنک نگهداشتن شیر را به مدت 48 ساعت دارا می باشند.

از جمله مهمترین قسمت های شیرسردکن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

مخزن : جنس مخزن حتما باید از استیل باشد، عدم استفاده از استیل از یک سو امکان وارد شدن زنگ زدگی و الودگی به داخل مخزن را افزایش میدهد و از سویی دیگر طول عمر دستگاه را با توجه به ارتباط تمام مدت آن با رطوبت را افزایش خواهد داد چرا که دستگاه در مدت زمانی کوتاه دچار زنگ زدگی خواهد شد.

سیستم سرمایشی : سیستم سرمایشی از یک سو باید متناسب با اندازه ی مخزن انتخاب شود و از سویی دیگر دمای محیط مورد استفاده شیرسردکن نیز باید در نظر گرفته شود. برای مثال شیرسردکنی که برای اردبیل طراحی میشود مناسب برای استفاده در اهواز نیست چرا که دمای بالای محیط تاثیر بسزایی برعملکرد سیستم خنک کننده خواهد گذاشت.

همزن : شیرسردکن ها باید دارای یک همزن تماما ضدزنگ باشند. همزن به صورت تمام وقت در داخل مخزن چرخیده و شیر و یا هر ماده ی لبنی دیگری که در داخل مخزن است را هم میزند.

استفاده برای خنک کردن دوغ :

شیرسردکن ها امکان تولید به صورت دو مخزن را دارا می باشند. در نمونه های دو مخزن، شیرسردکن دارای دو مخزن مجزا با دو موتور یا یک موتور می باشند. در این شرایط دو شیرخروجی روی موتور قرار میگیرد ، یک شیر برای خروج مایعات از مخزن یک و یک شیر نیز برای خروج مایعات از مخزن 2

در نتیجه به راحتی میتوان در یک مغازه با یک دستگاه هم به شیر خنک دسترسی داشت و هم به دوغ خنک

با چه روش هایی میتوان کره تولید کرد؟

برای تولید کره دو روش عمده وجود دارد :

تولید کره با خامه : این روش که راندمان بسیار بالایی دارد عموما توسط دستگاه های مخصوصی که به چرن کره گیری مشهور هستند انجام میگیرد. این دستگاه ها صنعتی بوده و صرفا در کارگاه های بزرگ لبنیاتی یا کارخانه ها مورد استفاده قرار میگیرند. در این دستگاه ها ابتدا اقدام به استخراج خامه از شیر میکنید و سپس خامه ی خارج شده در داخل دستگاه قرار گرفته و کره تولید میشود.

تولید کره با ماست : کره گیرهای دیگری نیز وجود دارند که برای تولید کره از ماست استفاده میکنند. همزنی مداوم ماست همراه با آب شرایط را برای تولید کره ی سنتی فراهم میکند. کره گیرهای سنتی که به دوغ ساز نیز مشهور هستند هم کره تولید میکنند و هم دوغ محلی . از نظر راندمان کره گیری این کره گیرها نسبت به کره گیرهای چرن ضعیفتر هستند. البته ذکر این نکته ضروری است که کره گیرهای دوغی یا همان کره گیرهایی که با ماست کره گیری میکنند، در ظرفیت های کوچک نیز موجود می باشند و هزینه ی تمام شده ی بسیار کمتری نسبت به نمونه هایی چرن بسیار کمتر می باشد که امکان خرید ان را برای مصارف کم و خانگی فراهم میکند.

کره گیرهای ماستی که به انها دوغ ساز نیز می گویند، فرایند کاری بسیار ساده ای دارند. در این کره گیرها یک ظرف استیل وجود دارد که یک همزن به ان متصل است. این همزن به صورت مدام اقدام به همزنی کرده و در نتیجه مواد داخل دستگاه به خوبی زده میشود. زده شدن مواد سبب میشود که طی فرایند گریز از مرکز، مواد چربی ماست که وزن بالاتری دارند و در اصل همان کره می باشند، از مواد جدا شده و در نتیجه قابل برداشت شوند.

در استفاده از کره گیرهای ماستی اضافه کردن آب پیش از اغاز کره گیری ضروری است. اب موجود شرایط را برای همزنی خوب دستگاه فراهم میکند. تناسب خاصی باید بین اب و ماست وجود داشته باشد. این تناسب با توجه به میزان چربی ماست متفاوت می باشد و باید حتما مورد توجه قرار گیرد.

بیشتر کره گیرها دارای موتورهایی اتوماتیک بوده که نباید بیشتر از 20 دقیقه به صورت یکنواخت کار کنند. از این رو میتوان از تایمرهایی در دستگاه ها استفاده کرد. تایمر در مدت زمان مشخص شده اقدام به قطع موتور میکند تا اسیبی به موتور دستگاه وارد نشود.

خلوص و چربی کره هایی که از کره گیرهای دوغی حاصل میشود از نمونه های چرن کمتر می باشد. از این رو میتوان مواد باقی مانده را دو بار نیز اقدام به همزنی کرد تا کره به میزان قابل توجهی استخراج داده شود.

برای کره گیری مناسب بهترین انتخاب این است که از شیر پرچرب استفاده شود. هر چقدر که چربی شیر کمتر شود، میزان کره استخراجی کاهش پیدا میکند. همچنین دمای شیر نیز مهم است. اگر دمای شیر در رنج استاندارد نباشد میزان کره گیری کاهش پیدا خواهد کرد.

سرعت چرخش موتور نیز باید مناسب باشد. کم بودن یا بالا بودن بیش از حد سرعت سبب کاهش راندمان خواهد شد.

در هنگام خرید کره گیر برقی به چه نکاتی توجه کنیم؟

انتخاب و خرید دستگاه های برقی نیازمند توجه به نکات مهمی می باشد . در این مطلب می خواهیم به بررسی برخی از نکاتی که در خرید دستگاه کره گیری مدنظر قرار میگیرد بپردازیم.

خرید دستگاه ارزان عقلانی است ؟

در یک کلام خیر ! اینکه شما صرفا به دلیل پایین بودن قیمت کره گیر برقی اقدام به خریداری آن کنید کاری نادرست بوده و در آینده و حین استفاده حتما زیان این طرز تفکر را خواهید خورد. باید بین کیفیت قطعات ، کیفیت خدمات و همینطور تکنولوژی های مورد استفاده در داخل دستگاه با قیمت دستگاه یک توازنی ایجاد کرده و بر اساس این توازن اقدام به خرید دستگاه نمایید .

عوامل بسیاری میتواند در کاهش قیمت دستگاه تاثیر گذار باشند :

- کیفیت بدنه : بدنه از جمله مهمترین قسمت های کره گیر می باشد. بخصوص بدنه ی مخزن دستگاه به دلیل ارتباط مستقیمی که با مواد لبنی دارد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد. از این رو پیشنهاد میشود دقت بسیاری به بدنه ی دستگاه داشته باشید. پیشنهاد و استاندارد بدنه ی کره گیر برقی، استیل نگیر و ضدزنگ می باشد. این استیل در مقابل هرگونه زنگ زدگی ایمن است. در نمونه های ارزان قیمت مشاهده شده است که از استیل بگیر استفاده میشود. این نوع استیل امکان زنگ زدگی دارد ولی قیمت پایینی دارد. پس پیشنهاد میکنم در زمان خرید به اسم استیل بودن مخزن اعتماد نکرده و بایک اهن ربای دم دستی این مورد را چک کنید.

- موتور : موتور عامل اصلی در فرایند کره گیری است. موتور کره گیر به یک پره متصل میشود و با چرخاندن این پره یا میله ، عمل کره گیری را انجام میدهد. موتورهای بسیاری در بازار وجود دارند که دارای کیفیت های مختلفی هستند ، پیشنهاد میشود از موتورهای باکیفیت داخلی در کره گیر خریداری شده استفاده شده باشد . این موتورها تولید شرکت موتوژن و الکتروژن می باشند. البته استفاده از موتور درجه یک چینی نیز مناسب است که قیمت بالاتری خواهند داشت. موتور خوب و مقاوم می تواند سبب افزایش قیمت کره گیر برقی شود ، در عوض طول عمر بالایی دارد ، عملکرد بدون نوسانی داشته و کاربر از کارکرد مناسب و مطمئن آن اطمینان خاطر خواهد داشت.

- ویژگی های جانبی : یکسری ویژگی جانبی نیز وجود دارد که می تواند سبب افزایش قیمت دستگاه کره گیری شود. یکی از این ویژگی ها داشتن شیر تخلیه می باشد. این شیر وظیفه ی تخلیه ی مایع باقی مانده پس از کره گیری را به عهده دارد. در دستگاه هایی که مخزن بزرگی دارند ، بخصوص مخزن های بیشتر از 100 لیتری ، ممکن است پس از کره گیری تخلیه ی مواد باقی مانده که همان دوغ می باشد ، برای اپراتور دشوار باشد ، از این رو در این دستگاه ها یک شیر تخلیه استفاده میشود که به صورت کامل مایع داخل مخزن را به بیرون منتقل میکند.

از دیگر ویژگی های جانبی می توان به داشتن تایمر اشاره کرد. در برخی از دستگاه ها یک تایمر در داخل دستگاه قرار داده میشود و تایمر زمانی مشخص به کار پایان داده و موتور را خاموش میکند. بخصوص در مواقعی که کاربر نیاز به خروج از منزل یا کارگاه دارد این مورد میتواند کمک شایانی کند و دستگاه را در زمانی مشخص خاموش کند.

چگونه میتوان شیرمحلی را بهداشتی کرد ؟

شیرهای محلی به شیری گفته میشود که پس از شیردوشی مستقیما به فروشنده عرضه میشود. این شیرها مقادیر زیادی باکتری و مواد الوده دارند که برای رهایی از آنها باید شیر به روش های مختلف بهداشتی شوند. در تمامی روشها شیر گرما داده میشود ولی روش گرما دادن متفاوت می باشد.

- استفاده از دیگ های معمولی :

معمولترین روش که بیشتر در منازل یا کارهای بسیار سنتی یافت می شود، استفاده از دیگ و اجاق می باشد. در این روش شیر پس از دوشیدن در داخل دیگ قرار داده میشود و جوشانده میشود. مشکلاتی از قبیل امکان ورود مواد الوده به داخل شیر، امکان ته گرفتن شیر ، تغییر در رنگ شیر در این روش امکان پذیر می باشید.

این شیر بیشتر برای مصرف کننده ی عادی مناسب است و در کارگاه ها یا مغازه های لبنیاتی پیشنهاد میشود که از این روش استفاده نکنید چرا که امکان کاهش کیفیت شیر بسیار بالا می باشد.

استفاده از پاتیل شیر :

یکی از دستگاه هایی که به بهترین شکل ممکنه می توان با استفاده از انها اقدام به گرم کردن و جوشاندن شیر کرد، دستگاه پاتیل پخت شیر می باشد. این دستگاه یک دیگ بزرگ می باشد که زیر آن مشعل قرار میگیرد.

ویژگی اصلی در این دستگاه این است که اتش به صورت مستقیم به قسمتی که شیر در داخل ان قرار دارد برخورد نمیکند. بلکه یک لایه ی اضافی در دستگاه گنجانده شده است که در داخل این لایه روغنی نسوز و صنعتی وجود دارد. این روغن که نقطه ی جوش ان 300 درجه می باشد ، توسط مشعل گرم می شود.

سپس گرمی این روغن به لایه ای که شیر داخل ان قرار دارد منتقل شده و شیر می جوشد. انتقال غیر مستقیم گرما در وحله ی اول از چسپیدن شیر به بدنه جلوگیری میکند، از تغییر بو و تغییر در زنگ نیز جلوگیری خواهد کرد.

این دیگ ها در ظرفیت های بزرگی طراحی میشوند و بیشتر در مغازه های لبنیاتی بزرگ یا کارگاه های لبنیاتی کاربرد دارند.

کیفیت شیر خروجی از این دستگاه ها با توجه به طراحی مخصوص انها ، استفاده از استیل نگیر غیرمغناطیسی در مخزن آنها و همینطور گرمایش غیر مستقیم بسیار بالا می باشد. افزایش کیفیت سبب افزایش کیفیت فراورده های دیگر همچون کره و ماست و دوغ و پنیر و ... خواهد شد.

پروسس تانک :

روش دیگر استفاده از پروسس تانک می باشد. پروسس تانک نیز همچون پاتیل روشی برای گرمایش غیرمستقیم شیر می باشد، با این تفاوت که در آن از روغن استفاده نمیشود و کاربر با استفاده از اب داغ یا بخار اب اقدام به گرم کردن شیر خواهد کرد.

از نظر قیمتی پروسس تانک با توجه به نیاز به سیستم های سرمایشی و گرمایشی مجزا قیمت بالاتری نسبت به پاتیل دارد و در مقابل کارایی بیشتری نیز دارا می باشد. با استفاده از پروسس تانک امکان پروسس انواع مواد لبنی وجود دارد و میتوان مواد را تحت گرما و سرما قرار داد و عملیات پاستوریزه کردن را مهیا ساخت .

در مراکزی که اقدام به تهیه کشک و رب و مایع بستنی و ... می کنند، به صورت مستقیم شیر در داخل پروسس تانک جوشیده و سپس اقدامات دیگر برای پروسس ان انجام میگرد.

استفاده از همزن :

هم پاتیل و هم پروسس تانک دارای همزن متصل به یک گیربکس برقی می باشند که به صورت تمام وقت امکان چرخاندن مواد داخل مخزن را دارد و از ته نشینی یا چسپیدن مواد به بدنه ی دستگاه جلوگیری میکند.